اوایل اسفند سال گذشه بود که زنگ خطر ویروس Covid-19 در ایران شنیده شد و واکنش های متفاوتی را دربرداشت. از بی خیالی و بی توجهی گرفته تا احتمال توطئه و نگرانی و استرس شدید و این واکنش ها هر یک تاثیراتی و نتایجی داشتند. رعایت نکات بهداشتی، در خانه ماندن و مصرف برخی مواد غذایی، جزء توصیه های پرتکرار بوده و هست. در این نوشتار سعی شده، نتایج و تجربیاتی که تا کنون به دست آمده را به منظور درک بهتر خواننده برای مواجهه و شناخت این ویروس که به کرونا ویروس هم شناخته می دشود، ارائه شود.
ویروس کرونا
کرونا نام یک ویروس خاص نیست، بلکه به خانواده ای از ویروس ها اشاره دارد که رسماً در دهه 1960 میلادی کشف شدند. در سال های 2003 و 2012 اعضایی از این خانواده با نام های سارس (SARS-CoV) و مرس (MERS-CoV) شیوع نسبتاً قابل توجهی داشتند و با نرخ 9.8 و 35.5 درصد، جان مبتلایان خود را گرفتند؛ البته تعداد مبتلایان اعضای قدیمی تر این خانواده، توانایی رقابت با یار تازه نفس خود، یعنی کووید-19 (SARS-CoV-2) را ندارند. مجموع مبتلایان دو عضو قبلی روی هم کمتر از 11 هزار نفر است و این در حالی است که تا به امروز آمار ابتلای کووید-19 از مرز 30 میلیون نفر گذشته است. کووید-19 نوع جدیدی از بتاکرونا ویروس هاست و یکی از بارزترین ویژگی های خانواده کرونا، دارا بودن بزرگترین اندازه ژنوم در بین ویروس های RNAدار است.


شیوع ویروس کرونا و مبدأ آن
با شیوع جهانی ویروس کووید-19 کشورهای درگیر به بررسی توالی ژنتیکی این ویروس پرداختند و برخی از کشورها از جمله ایران، نتایج خود را در بانک ژن NCBI ثبت نمودند. برخلاف بسیاری از ادعاها و گمانه زنی ها، درخت فیلوژنتیک واگرایی ژنتیکی ویروس کووید-19 از کشور فرانسه بشترین واگرایی را نسبت به ویروس ووهان چین دارد و از این بابت کشور ایران در جایگاه ششم است.
تعداد بالای جهش های ژنتیکی این ویروس یکی دیگر از عواملی است که برای سرعت بالای شیوع آن ذکر می کنند. الگوی جهش ها و تعداد آن در مبتلایان، کشورها و زمان های مختلف، متفاوت است. بررسی های ژنتیکی و جهش های آن و مداومت به این کار، به شناخت بهتر ویروس و ساخت واکسن کمک بسزایی خواهد کرد.


علائم و نشانه های ابتلا به ویروس کووید-19
طبق آمار و اطلاعات سایت بهداشت جهانی درصد قابل توجهی از مبتلایان بدون علامت هستند. این نکته بسیار اهمیت دارد چرا که تاثیر قابل توجهی در روش های ارتباطی بین افراد دارد. اما شایع ترین علائم عبارت است از تب، خستگی و سرفه خشک و در درجه بعدی بروز علائم می توان به درد و کوفتگی، گرفتگی بینی، آبریزش بینی، گلو درد و اسهال اشاره کرد.
شناخته شده ترین راه انتقال ویروس کووید-19، اندام های مخاطی هستند. این اندام عبارت اند از دهان، بینی، چشم و گوش که ایجاد مانع در برابر این مبادی ورودی ویروس، شایع ترین روش شناخته شده، برای جلوگیری از ابتلا به این ویروس است.
برخی از محققین و صاحب نظران معتقدند که این ویروس بر خلاف درگیری ظاهری که با دستگاه تنفس دارد، مشکل اصلی را برای خون ایجاد می کند و از آن طریق سایر ارگان های بدن مثل کلیه و مغز را دچار اختلال می کند. در مجموع نمی توان اطلاعات دقیق و اثبات شده ای از علائم و نشانه های این ویروس ارائه کرد و تمام موارد یاد شده، تجربه و یافته های بالینی بیماران است.
درمان و پیشگیری
بیشتر بخوانید: آغاز به فعالیت مجدد گردشگری پس از بحران COVID-19 با کمک استانداردها
دو روشی که بیشترین توصیه را برای پیشگیری ارائه می کند عبارت است از:
- پیشگیری فیزیکی
- تقویت سیستم ایمنی بدن
توصیه به استفاده از ماسک مناسب و درست استفاده کردن از آن برای برای ایجاد مانع در جهت کاهش احتمال ورود ویروس های موجود در فضا بسیار توصیه می شود که این مورد، در کشور ما با پویش ها و توصیه های زیادی همراه است. در باب تقویت سیستم ایمنی اظهار نظرها بیشتر از جانب متخصصین طب سنتی و اسلامی ارائه شده، استفاده از زنجبیل، سیر، حجامت، نیش زنبور عسل و نوشیدن دم نوش هایی با طبیعت گرم است. غرغره کردن آب نمک گرم از مواردی است که هم پزشکان طب جدید و هم متخصصین طب سنتی به آن توصیه دارند. این توصیه ها همگی حاصل تجربه ای است که متخصصین و صاحب نظران در این دوران از مواجهه با ویروس کووید-19 به دست آوردند و هنوز اطلاعات 100% صحیح و اثبات شده ای ارائه نشده است.


چندی پیش از کشور روسیه، خبری مبنی بر کشف واکسن برای این ویروس رسید که از نظر متخصصین این حوزه به نظر زود است که بتوان واکسنی موثر برای این بیماری کشف کرد و با توجه به جهش ها و تغییراتی که در این بیماری ایجاد می شود بایستی صبر کرد و حداقل یک سال دیگر منتظر واکسنی نسبتاً موثر بود. هرچند برخی از صاحب-نظران معتقدند اصلاً نمی توان برای این ویروس واکسنی ساخت.
زندگی با کرونا
پس از شیوع گسترده ویروس کویید-19 ابعاد مختلفی از زندگی بشر دستخوش تغییرات شد و نه تنها زندگی عادی بشر بلکه علوم مختلف نظری و غیر نظری را به خود درگیر کرد و اظهارنظرهای کرونایی و تغییرات کرونایی وارد حوزه های مختلف شد. که از جمله آن ها می توان به فلسفه کرونایی، اقتصاد کرونایی و سیاست های کرونایی اشاره کرد. کم شدن ارتباط های حضوری خانواده ها، انتقال آموزش ها به بسترهای مجازی و افزایش نگرانی ها و دغدغه های حضور در اجتماع و از طرفی کاهش درآمد و ضررهای مالی به کسب و کارهای مرتبط با حضور فیزیکی انسان ها، یکی از وجوه گسترش این ویروس است. رونق کسب و کارهای مبتنی بر وب و فضای مجازی و همدلی و همراهی بیشتر مردم در سختی ها و کمک به یکدیگر روی مثبت گسترش این ویروس است.